دستاوردهای مهم نشست سهجانبه ترکیه، ایران و روسیه در تهران
نشست سه جانبه و دوجانبه سران ترکیه، ایران و روسیه در تهران می‌تواند از لحاظ گسترش همکاری‌های اقتصادی میان آنها، ایجاد توازن بین‌المللی و رفع یا حداقل مدیریت تنش در منطقه، به ویژه سوریه حائز اهمیت باشد.
سیدابراهیم رئیسی، رجب طیب اردوغان، ولادیمیر پوتین و رؤسای جمهورایران، ترکیه و روسیه دیروز سه شنبه 29 تیر 1401 به‌عنوان سه کشور ضامن روند آستانه برای حل بحران سوریه پس از مدت‌ها (بیش از دو سال) در تهران نشستی سهجانبه برگزار کردند.
این هفتمین نشست سهجانبه آنها در چارچوب روند آستانه بود. نخستین نشست 23 ژانویه 2017 برگزار شد. اهمیت نشست دیروز در این بود که از آخرین (ششمین) دور این روند که به دلیل پاندمی کرونا به صورت مجازی برگزار شد، دو سال و ده روز می‌گذشت.
سران سه کشور مذکور در پایان نشست دیروز طی بیانیه مشترکی خواستار مشارکت جدی جامعه بین المللی در برقراری ثبات در سوریه و زمینه‌سازی برای بازگشت پناهجویان و آوارگان از طریق بازسازی زیرساختهای اساسی به‌ویژه آب، برق، بهداشت، درمان، آموزش، مدارس، بیمارستان‌ها و مین زدایی از اراضی شدند.
آنها همچنین بار دیگر بر عزم خود مبنی بر تداوم مبارزه و رفع خطر تمام گروه‌های تروریستی، محافظت از غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی طبق قوانین بشردوستانه و لزوم حفظ آرامش در ادلب از طریق اجرای کامل تمامی توافق‌هایی که پیشتر درباره این منطقه حاصل شده بود، تاکید کردند.
دیگر اهمیت رویداد تهران، دیدار رئیس جمهور با رئیس جمهور دو کشور قدرتمند و صاحب نفوذ در جهان بود، چون تهران طی چند وقت اخیر تلاش کرده است با انجام سفرهای خارجی و میزبانی از سران کشورها تا حدودی از حجم فشارهای بین‌المللی اقتصادی و سیاسی علیه خود را بکاهد.
دیدار هیات‌های بلندپایه ترکیه و ایران نیز پس از سردی و اختلافی که طی چند وقت بر روابط دو کشور حاکم شده بود، بر اهمیت این سفر افزود. طرفین در این دیدار بر هدف‌گذاری 30 میلیارد دلاری مبادلات تجاری، همکاری در زمینه‌های ساخت پارک‌های علم و فناوری، محیط زیست، استرداد مجرمان، رفع معضل ریزگردها، انرژی، مراودات بانکی و سرمایه‌گذاری تمدید قرارداد گازی برای 25 سال آینده تاکید و توافق کردند.
بدون تردید بحران اوکراین نیز بخشی از گفتگوهای تهران بوده است. علی‌اکبر فرازی، سفیر اسبق ایران در مجارستان و قبرس گفته است: تداوم و تشدید جنگ اوکراین سبب شده است عملا توان روسیه برای پاسخ‌گویی به تحرکات ناتو با هدف حضور در کنار مرزهای این کشور به‌واسطه عضویت سوئد و فنلاند به‌شدت کاهش پیدا کند. پوتین سعی دارد ذیل دیدار دوجانبه‌اش با اردوغان در تهران از نفوذ آنکارا در ناتو برای مدیریت و نوعی تعدیل تحرکات ناتو با هدف ناامن‌سازی مرزهای روسیه استفاده کند؛ در نتیجه این امکان وجود دارد که کرملین مجبور به امتیازدهی در برابر آنکارا پیرامون سوریه، قفقاز جنوبی و... شود.
از سوی دیگر، هفتمین نشست شورای همکاری‌های سطح عالی ترکیه و ایران نیز دیروز با حضور رجب طیب اردوغان و ابراهیم رئیسی، روسای جمهور دو کشور در تهران برگزار و هشت سند همکاری میان ایران و ترکیه به امضا رسید.
سند یادداشت تفاهم در زمینه‌های دیپلماتیک، برنامه اقدام همکاری در زمینه ورزش و جوانان، یادداشت تفاهم همکاری بین سازمان صدا و سیمای ایران و TRT ترکیه، سند همکاری بنگاه‌های کوچک و متوسط، یادداشت تفاهم همکاری بین مرکز ملی اندازه‌شناسی ایران و شورای تحقیقات علمی و فنی موسسه اندازه‌شناسی ترکیه از جمله اسناد امضا شده در نشست دیروز میان ایران و ترکیه بودند.