دانستن یک زبان همواره بسان یک مزیت شمرده شده است. تا جایی که شما به تعداد زبانهایی که با آنها آشنایی دارید وجود دارید و همیشه بیش از یک نفر هستید! برای اینکار امروزه آموزشگاههای بسیار تاسیس شده و هر کدام به اشکال مختلف به تبلیغ خود می پردازند. بسیاری از این آموزشگاهها واقعاً دارای مدرسان مجرب و کارآزموده ای هستند. ولی موضوعی که تقریباً در اغلب دوره های زبان آموزی به آن پرداخته نمی شود و به نظر acemalisi مهمتر از خود زبان است، آموزش نکات فرهنگی مربوط به جامعه متکلم به زبان مورد آموزش می باشد.
بسیاری از مدرسان زبان به این نکات بطور کافی و وافی آشنایی ندارند و از سوی دیگر بحث در مورد فرهنگها بدلیل گستردگی آن همواره خارج از

مجال دوره های آموزشی است. زبان آموزان نیز مخصوصاً در کشور ما تعریف واضحی از فرهنگ زبان مقصد و لزوم آشنایی با آن ندارند. از این روست که دانشجویان ما علیرغم آموزش زبان کشور مقصد در حد خوب و حتی عالی با مشکلات تفاهم و دوستیابی مواجه می شوند و اغلب بعد از گذراندن دوره تحصیل چندساله در خارج، معمولاً جمعهای دوستانه (بومی کشور محل تحصیل) گسترده ای که در آینده نیز در مواقع لزوم وضرورت و نیاز دستگیرشان باشد ندارند.
در این میان موضوع لزوم آشنایی با نکات فرهنگی در مورد کشور ترکیه ممکن است با استناد به اشتراکات دینی، فرهنگی و یا زبانی با کشورمان مورد اغماض واقع شود. Acemalisi در این مطلب ضمن تاکید بر لزوم آشنایی با نکات فرهنگی ترکان (ترکیه) به برخی از اهم این نکات می پردازد:
قبل از هر چیز باید به حساسیتهای ترکهای ترکیه آشنا باشیم تا از سوتفاهمهای احتمالی جلوگیری شود. باید توجه داشت که ترکهای ترکیه ارزشهای دینی را ارج می نهند و در این مورد تا حدی تعصب به خرج می دهند. ترکیه ایها اغلب سنی مذهب هستند ولی برای سایر مذاهب اسلامی بویژه تشیع احترام قائل هستند. مردم ترکیه پرچم کشورشان را مثل وطن، دین و ملیت خود، جزو نوامیس خود تلقی می کنند. هیچکدام از اینها موضوعیتی برای شوخی نیز نمی یابند. چنانچه کسی را دیدید که (به هر دلیل) غیر از رفتار عموم عمل می کند حتماً از وی اجتناب کنید. شخصیتهای سیاسی، هنری، فرهنگی و دینی از قبیل آتاتورک، سلاطین عثمانی، معمار سنان، یونس امره، مولوی، بکتاش ولی، محمد عاکف ارسوی و ... نیز جزو ارزشهای عموم جامعه ترکیه هستند.
ترکهای ترکیه به اعیاد مذهبی و مراسمات مربوطه ارش بسیاری قائل هستند و بهتر است رسوم آنها را در مورد هر کدام از این اعیاد یا مراسمات بدانید. تعارف به مفهوم آنچه که در کشور ما رایج است در ترکیه جایی ندارد ولی مردم ترکیه برای موقعیتهای مختلف از عبارات و اصطلاحات التفات آمیز متعدد و پرشماری استفاده می کنند. دانستن اینها در همه جا به نحو شگفت انگیزی کارگشای شما خواهد بود. بعنوان مثال ترکها رسم بوسیدن دست بزرگان خود را دارند. این رسم بویژه در اعیاد مذهبی و صله ارحام رعایت می شود. دانستن چندین جمله و استفاده از آنها بجای یک جمله «بایرامینیز موبارک اولسون!» حتماً بهتر خواهد بود، ضمن اینکه آشنایی شما را با فرهنگ ترکها نشان می دهد و این همیشه برای مردم کشور میزبان مهم است. ترکیه ایها برای شخصی که یکی از نزدیکانش زندانی است از اصطلاح «الله قورتارسین» و برای کسی که برادر یا پسرش در خدمت سربازی است از عبارت «الله قووشتورسون» استفاده می کنند.
ترکیه ایها در مورد کودکان و فرزندان از اصطلاح «الله باغیشلاسین» و برای تازه متولد از اصطلاح «الله رزقینی بول ائیله سین، آنالی بابالی بویوتسون، الله اسیرگه سین» و امثالهم استفاده می کنند.
ترکیه ایها زیاد اهل جوک نیستند، ضمن اینکه شخصیتهای معروف طنز از جمله ملانصرالدین، تمل، دورسون و غیره دارند. تعریف جوک بصورت متوالی ممکن است حوصله ترکیه ایها را سر ببرد.
اگر اطلاعات کافی از تاریخ ندارید بهتر است پیش ترکها از تعریف داستانهای تاریخی بپرهیزید. ترکیه ایها مردمی رک گوی هستند و ممکن است با سوالاتشان شما را درمخمصه قرار دهند! حتی ممکن است از جمله «پکی، قویروغو(ن) نرده؟» نیز استفاده کنند!
در مجادلات سیاسی یا حزبی با ترکها بحث نکنید. مباحث سیاسی در ترکیه برای ما ایرانیان و بخصوص دانشجویان هرگز دستاوردی مادی و معنوی نخواهد داشت! ضمن اینکه از بحث در مورد مسائل کشور خود با آنان یا در میان آنان بهتر است اجتناب کنید. امیدوارم این جمله را به حساب جانبداری نگذارید. موضوع acemalisi وطن و هموطن است. بحث در این مورد با اغیار بسان افشای اسرار خانواده در جمع غیر است و همواره نتیجه نامطلوبی دارد.
هیچوقت امرار معاش و قیمتها را با تومان حساب نکنید. ترکیه کشور گرانی نیست ولی بالاخص با افزایش ارزش لیره در ماههای اخیر ممکن است قیمتها نسبت به سال گذشته بالاتر به نظر برسند درحالیکه قیمتها تقریباً همان قیمتهای سال گذشته هستند. همچنین صحبت در مورد ارزانی بعضی اقلام در ایران نیز مخصوصاً در حضور شخصی که اندکی اقتصاد می داند چندان مناسب نخواهد بود.
مواردی نیز هستند که مربوط به ترکهای ایران می شوند. مخصوصاً برخی کلمات و اصطلاحات که بدلیل تفاوت لهجه ممکن است مورد سوء تفاهم واقع شوند. از این جمله اند کلمات و افعال «سوموک»، «قیچ»، «قایتارماق»، «دوشمک»، «گؤتورمک» و «چؤل».
البته اینها تمام موارد مربوط با موضوع فرهنگ در ترکیه نیستند ولی نکات فوق الاشاره جزو مهمترین موارد این موضوع هستند که با رعایت آنها احتمال برخورد با برخی مشکلات یا سوتفاهمات کمتر خواهد شد.
آشنایی با ضرب المثلهای نغز ترکی، اصطلاحات عامیانه و حتی زبان مخفی ترکان ترکیه نیز همه جا می تواند بدردتان بخورد!