ترکیه از نظر فرهنگ , دین, اجتماع, غذا, عادت ها, افسانه ها و ارزش ها, شاید نزدیک ترین کشور به ایران است. چه برای توریست ها و چه برای آن هایی که اینجا زندگی و تحصیل میکنند,ذ تریکه خیلی حس «خارج» به آدم نمی دهد از بس که باهم اشتراک فرهنگی داریم. در این گزارش , بعضی از مهم ترین عادات ترک ها که برای شماهم حتما آشناست را مرور می کنیم .

اگر به شلوغی شهرهای بزرگ عادت داشته باشید حتما در ترکیه خیلی سریع متوجه درک متفاوت ترک ها از گذر زمان می شوید. ترک ها اکثر اوقات سر صبر کارهایشان را انجام می دهند. ممکن است برای ساعت های متمادی چای بنوشند و درباره زندگی صحبت کنند.

اگر کسی به شما می گوید: (من ده دقیقه دیگر می رسم) به این معنی نیست که طرف ده دقیقه دیگر مقابل شما خواهد نشست, بلکه به این معنی است که آن فرد به سمت شما حرکت کرده اما ممکن است سر راه برای نهار, خرید و چند کار کوچک دیگر متوقف کند یا حتی ممکن است برای نوشیدنیک فنجان چای دقایقی را در یک کافه بنشیند, دقیقا مثل خودمان.

ترک ها از نشان دادن احساساتشان, بلند حرف زدن, فریاد زدن در بازار و ابراز عشق به فرزندانشان یا دیگران خجالت نمیکشند. ممکن است به راحتی به چیزی اعتراض کنند یا هنگام تماشای فوتبال شهر را به هم بریزند, همچنین آن ها ممکن است نسبت به بچه دیگران خیلی با احساسات رفتار کنند مثلا دستی روی سرش بکشند, با او صحبت کنند, به او لبخند بزنند یا حتی به او خوراکی بدهند.گاهی هم مهمان نوازی بیش از اندازه و زیاده روی روی باز داشتن باعث می شود مسئله برای مردم دیگر فرهنگ ها پیچیده شود....مثل ایرانی ها!

نظافت از عناصر اصلی فرهنگ ترک هاست و برای هرکسی در هر حاتلتی تمیزی غذا, لباس و وسایل شخصی و از همه مهم تر دست شویی و ملزومات زندگی است.

ممکن است خانه هایشان مجلل یا نو نباشد اما حتما از تمیزی برق میزند. همین ویزگی در مورد پارک, ساحل, ایستگاه های قطار, خیابان ها و فضای بازی بچه ها یا حتی  مکان هایی که ورود به آن ها زایگان است صدق می کند. شما حتی در کوچکترین اغذیه فروشی های کنار خیابان یا محقرترین چرخ دستی های فروش غذا و خوراکی می توانید با خیال راحت هر چیزی می خواهید بخورید و نگران تمیزی و کیفیت غذایی که به شما می دهند نباشید. ترک ها حتی مشکل پاندمی را به خوبی توانستند مدیریت کنند چون نسبت به سرایت و آلودگی بسیار با  حساسیت رفتار کردند.

ما در ایران و افغانستان چطوری چای می نوشیم؟ آن را چند برابر کنید تا بفهمید اوضاع چای خوری در ترکیه چه خبر است. چای ترکی غلیظ تر از چای ایرانی است و استکان کمرباریک یک جورهایی جز نمادهای ترکیه است.  در هر جایی چای پیدا می شود ....هرجایی!

عشقی که مردم سرزمین ترکیه از صد سال پیش تا امروز, از پیر و جوان و مسلمان و لائیک به «مصطفی کمال پاشا(آتاتورک)» فقید دارند دست کمی از احترام و محبتی که به سلطان سلیمان قانونی یا آلپ ارسلان سلجوقی دارند ندارد. آلپ ارسلان سلجوقی که پایتختش شهر ری بود و توانست با لشگر بزرگی روم را بزانو درآورد و بخش مهمی از ترکهای ایران به آناتولی انتقال یافتند. آتاتورک  تنها در 15 سال (از سال 1923 تا 1938 ) توانست ترکیه مدرن را از نو بنا کند. برای ترک ها پس از خدا, آتاتورک بالاترین جایگاه احترام را دارد , حتی برای کسانی که که اعتقادات مذهبی ندارند. فرهنگ مردم درباره آتاتورک این است که هیچ چیز منفی و بدی درباره او گفته نمیشود.

برای خارجی ها «ماست» یک جور دسر و یا میان وعده است, اما برای ما و ترکیه ای ها, ماست بخشی از غذاست. ماست در روزهای گرم بدن را خنک می کند و تشنگی را تسکین می دهد. البته دوغ و ماست اینجا متفاوت از کشورهای دیگر است. دوغ ترکی معمولا ترش نیست و خیلی چرب است. ترک ها ادعا می کنند که 1500 سال پیش, اولین ماست از اینجا به سفره های جهان رفته است .

در ترکیه با وجودی که آقایان و خانم ها می توانند موهای همدیگر را کوتاه کنند و منع قانونی ندارد. اما مثل ایران و افغانستان, سلمانی ها «مردانه و زنانه» هستند. اگر خانم هستید و نمی خواهید موهایتان را پسرانه کوتاه کنید حتما به آرایشگاه زنانه بروید. اگر هم خانم محجبه هستید, در همه جا آرایشگاه زنانه با پرسنل زن و محیط بسته پیدا می شود.

در خیلی از کشورهای اروپایی مردم ترجیح می دهند هنگام ورود خانه کفش هایشان را درآورند. اما معمولا آن ها را در راهروی داخل خانه درجا کفشی نگه می دارند یا بالاخره جایی نزدیک وردی. اما در ترکیه مردم عادت دارند کفش هایشان را بیرون از خانه و قبل از ورود درآورند. به همین خاطر است که معمولا دم در آپارتمان ها بیشتر شبیه یک کفش فروشی به هم ریخته است تا ورودی خانه. این عادت برای این است که نمی خواهند هیچ فضایی از داخل خانه کم شود و به علاوه کثیفی بیرون وارد خانه نشود. آن ها عقیده دارند که وقتی برای کفش این همه جا بیرون خانه و روی پله هاست چرا فضای داخل خانه را اشغال کنند...

صد البته تمامی اینها مخصوصاً برای انبوه ترکان ایران آشناتر است. و هموطنان ترک میهن عزیزمان ایران در مسافرت به کشورهایی مثل ترکیه از نظر زبان نیز با مشکل بسیار کمتری روبرو می شوند.