استالاگمیت‌ها (میکروبیالیت‌ها) که به «دودکش‌های پری زیر آب» معروف هستند و طول آن تا ۲۳ متر می‌رسد، در دریاچه وان مشاهده شدند.
میکروبیالیت ها که مساحتی به وسعت 2 تا 3 کیلومتر در دریاچه وان دارند توجه غواصان را به خود جلب می کنند. تحسین جیلان، فیلمبردار زیر آب، استالاگمیت‌هایی را که طولانی‌ترین آنها ۲۳ متر است، در خلیج آلتین ساچ با تیمی متشکل از ۷ غواص ثبت کرد.
جیلان گفت که امکان مشاهده این سازه ها در نقاط مختلف دریاچه وان وجود دارد و تشکیل هر میکروبیالیتی که آنها با دوربین زیر آب مشاهده کردند قرن ها طول کشید.

آنها در انتهای دریاچه که آب شیرین بیرون می آید تشکیل می شوند. آنها رسوبات کربنات کلسیم هستند که در نتیجه فتوسنتز جلبک های فیتوبنتیک و سیانوباکتری ها ایجاد می شوند. ممکن است به دلیل ساختارهای سنگی بی جان به نظر برسد، اما زنده است و دائما در حال رشد است. آنها به دلیل ساختارشان شبیه مرجان ها هستند.
تا کنون، ما آن را در بسیاری از نقاط مختلف شناسایی کرده ایم. بلندترین آنها 23 متر است. اینها موجودات زنده هستند. در دریاچه سالدا به مشابه آن برمی خوریم. به خصوص نقاطی که این سازه ها در آن قرار دارند باید به دقت محافظت شوند. تنها یک مدرسه غواصی در دریاچه وان وجود دارد. با افزایش تعداد مدارس غواصی می توان این سازه ها را به گردشگری نیز وارد کرد.»